Cafe 't Spinnewiel

Auteur: Wally

In mijn huis ligt een naslagwerk. Een kloek boek genaamd Binnenweg Momentopname 2013. Daarin wordt op minutieuze wijze verteld hoe deze eeuwenoude straat van Rotterdam naar Delfshaven tot stand kwam. En in welke staat hij nu verkeerd. Ik bladerde daar op zondagochtend in, de avond na ons bezoek aan een van de oudste kroegen van Rotterdam: Café ’t Spinnewiel, op zoek naar herkenning. Een naam die je vandaag de dag never nooit meer aan een kroeg zou geven. Maar daar is weinig meer aan te doen. Want, zo verzekerde de barvrouw ons. Deze naam is beschermd.

Dat laat onverlet dat deze kroeg er niet meer zo uit ziet als in 1925 (!), het jaar waarin deze kroeg gesticht werd. Hier heeft wel degelijk een vorm van vernieuwing plaatsgevonden, terwijl aan de prachtige jaren twintig glas in loodramen gelukkig niks gedaan is. Je kan er namelijk stevig darten en ik kan me niet voorstellen dat veel kroegen voor de doorbraak van de Haagse postbode Barney in de jaren negentig getooid waren met dit soort snuisterijen. Sowieso straalt de kroeg een Agelsaksisch sfeertje uit. Een vlag uit Wales. Allerlei rock and rollerige muziekinstrumenten hangend aan het plafond. En er is zelfs een bordje te vinden getiteld pervert corner.

Het intensief gooien met pijlen vermengt zich deze avond met treurigere conversaties. Zoals alleen kan in de semipublieke ruimte van een volkskroeg geraken we in gesprek met een Bosnische Serviër, wiens moeder die dag is overleden, in de tachtig. Om hem wat te troosten drinken we bier en halen we herinneringen op. Wellicht is het een trigger voor hem, zoals hij aangeeft, om nu de in de oorlog verrot en kapot gemaakte boerderij van zijn voorvaderen met door Nederlandse metaalarbeid opgedaan spaargeld weer op te bouwen. De oorlog passeert nog even verder, ik poog compassie te tonen met de Serviërs. Ze zijn teveel geframed als badguys en die Tudjman van de Kroaten was ook geen lievertje.

Een man stapt op me af en leert me een lesje. Hij was voor het Nederlandse leger in die periode actief. De wereld is niet zwart wit en het was ook voor de Nederlandse soldaten heel zwaar. Niet zo oordelen graag. Hij heeft een punt. Inmiddels raakt de Bosnische Serviër wat verder aan de drank maar om twaalf uur in de middag vertrekt er een vliegtuig vanuit Schiphol voor de begrafenis. De wijze barvrouw verbiedt hem nog een drankje. Zo gaat dat, in een volkskroeg.

Ik vraag de barvrouw naar de oorsprong van de kroeg. Ze tovert een prachtig oud plaatje tevoorschijn. De Heemraadssingel, alwaar deze kroeg aan de Nieuwe Binnenweg mee kruist, was er nog niet en heette gewoon de Heemraadsweg en lag aan een weiland met koeien. Het straatnaambordje hangt er nog, van die Heemraadsweg en het was het allereerste gebouw aan de singel, vertelt ze trots. Deze kroeg is zo oud dat vele voormalige bewoners van Rotterdam West er weleens langskomen om oude herinneringen op te snuiven.

Gelukkig is het pand nu beschermd stadsgezicht, vervolgt ze. Dat beperkt de mogelijkheden om het uiterlijk teveel te verpesten. Het zal ook altijd een café blijven want een bestemmingsplan verander je niet zomaar. We verlaten het pand gelukkig. Bijzondere stadsgeschiedenis en bijzondere mensen. Moge de kroeg in leven blijven. En onze telefoonneurose in combinatie met ons gezondheidsfetisjisme niet zo voortwoekeren dat door bruine kroegstigmatisering het spontane, leven verrijkende kroeggesprek met wildvreemden de maatschappij uitgebonjourd wordt.

Meer lezen/zien?

Een recensie van het aangehaalde kloeke boekwerk over de Binnenweg (een ode aan een teringstraat) vind je op de website van het hipstercultureel verantwoorde Vers Beton.